1-BERMEKİLER

BERMEKİLER

Yazan; Veysi BEDİR

Bermekiler Afganistanlı olup İran a ordan da Irak’ın Bağdat şehrine göç etmişlerdir. Yahya Bermeki, Halid in oğlu olup, kendisininde Fazıl, Cafer, Musa ve Muhammed adında 4 oğlu vardı. Bermekeliler Yahyanın sayesinde rahat ve saltanatlı günler yaşadılar çünkü Yahya Bermeki Harun Reşid’in en kıdemli veziri idi. Yahya ihtiyarlayınca Harun Reşid den izin alıp Mekke’ye gider, orada bir müddet kalır.

Bu sırada yerine oğlu Fazılı tayin etti. Fakat Harun Reşid Cafer’in vezir olmasını isterdi, Caferi hepsinden çok severdi. Fazıl 2 yıl vezirlik mührünü taşıdı.

Cafer güzel yazıda ve konuşmada Fazıldan üstündü fakat Fazıl daha yaşlı olup tedbir ehli idi. 2 yıl sonunda Harun Reşid vezirlik mührünü Fazıldan alıp Cafer’e verdi. Bir Müddet sonra Caferden mührü geri alıp babaları Yahya’ya teslim edip özür diledi.

--Sen oğullarını benden iyi tanırsın mührü dilediğine ver. Dedi

Yahya’da bunun üzerine mührün kendisinde kalmasına karar verdi.

Yahya oğulları Harun Reşid’in yanında Arap ve Acem vezirlerden her daim mertebeleri yüksek tutulmuş hürmetli idiler.

Bermekilerin helak olmasına sebep olan 4 olay olmuştur.

1-BİRİNCİSİ : Bermekilerin vezirlik süreleri uzun bir müddet sürmüştü. Bu zaman zarfında bu durumlarını çekemeyen halkın sayısı gittikçe artmıştı.

2-İKİNCİSİ : Irak’ın bir şehri olan Hakka’da Ebu Rebi Muhammed b. Ebul Leys adında bir zat vardı, kendisi aynı zamanda yazardı. Yahya’dan incinmiş ve Harun Reşid’e şikayet etmişti. Şikayetinde

---Ya Emir’el Mümin’in Allah’a ne diyeceksin ki Yahya bin Halid’i ve oğullarını ve ehli beytini Müslümanların üzerine musallat kıldın. Diyerek ve daha başka birçok şeylerde anlatarak Harun Reşid’in gönlüne korku saldı.

Harun Reşid bir gün;

---Ya Yahya, Muhammed bin Ebul Leys hakkında ne düşünüyorsun.

Yahya bin Halid

---Ya Emirul Müminin o bir dinsiz ve münafıktır, halkı yazıları ve sözü ile aldatmıştır.

Bunun üzerine Harun Reşid bir şey demedi, fakat Bermekeliler hakkında bir araştırma yaptı.

3-ÜÇÜNCÜSÜ: Taberistan’da Yahya bin Abdullah el Ruseyni isyan etmişti, bu isyanı bastırmak için Harun Reşid Cafer’i görevlendirmişti. Cafer isyanı bastırır ve bu kişiyi yakalayıp hapse atar. Fakat bu zat Peygamber soyundan olup alim bir kişiydi Cafer bu zatın hapiste kalmasına gönlü razı olmayıp, Harun Reşid’den habersiz bu zatı serbest bırakır.

Harun Reşid te bir müddet sonra olaydan haberdar olup Cafer’i çağırır

Harun Reşid;

---Yahya bin Abdullah’ın işi ne oldu. Diye sorar

Cafer;

---Zindan da, Hapse attım. Der.

4-DÖRDÜNCÜSÜ; Harun Reşid’in Abbase Sultan adında kız kardeşi vardı. Harun Reşid çoğu zamanlar toplantılarına Abbase’yi de katar işlerini ona sorardı. Cafer bir kadının katıldığı toplantıya katılmak istemiyordu. Harun Reşid olayın farkına varıp, Cafere;

---Senin toplantılara Abbase’nin yüzünden katılmadığını biliyorum buna bir son vermek için Abbase yi sana 2 şartla nikahlayacağım. Birincisi; Benim meclisimden başka hiçbir yerde Abbase ile görüşmeyeceksin. İkincisi; Ten’in onun Teni’ne değmeyecek.

Fakat bir müddet sonra Cafer ve Abbase bir araya gelir Abbase hamile kalır ve bir oğlan çocuğu Dünya’ya getirir, çocuğu Harun Reşid’den gizlemek için Cariyesiyle Mekke’ye gönderir. Daha sonra cariye ile Abbase’nin arası açılır cariye, çocuğun haberini Harun Reşid’e iletir. Harun Reşid’in Bermekelilere olan kini iyice artar ve çocuğu öldürmeye karar verir. Fakat çocuğun ne günahı var diye düşünerek öldürmekten vazgeçer.

Bütün bu olaylardan sonra Harun Reşid artık Bermekeli’leri öldürme planlarını hazırlamaya başlar. İlk etapta Cafer’i Saray’a çağırır ve geceyi saray da geçirmesini ister, Cafer olacakları sezmiş fakat bir şeyde diyememişti. Geceyarısı Harun Reşid Mesrur adındaki şahsı çağırıp Cafer’in başını kesmesini ve onu saklamasını ister, Mesrur emri yerine getirir. Akabinde Mesrur ve askerleri Yahya ve diğer oğullarının üstüne salınır. Mesrur, Yahyanın oğulları Musa, Fazıl ve Muhammedi Yahya’nın önünde öldürür. Yahya’yıda Zindana atar Yahya zindan da ölür. Cafer’in başıda bir ağaca asılarak yakılır.

Yahya’nın Muhammed bin Halid adında bir kardeşi vardı, bu zat kendi halinde olup Devlet işlerine karışmazdı. Harun Reşid bu zatı ve Fazıl’ın, Musanın, Cafer’in küçük çocuklarını salıverdi.

Bermekiler’in yok edilmesinden kısa bir süre sonra Devlet’te isyanlar başladı, Harun Reşid Devlet idaresinde aciz kaldı Bermekilere yaptıklarından dolayı bin pişman oldu.

Geriye kalan Bermekiler Suriye, Mezopotamya, Azerbeycan Umman ve bu günkü Türkiye topraklarına Kaçtılar. Türkiye’ye gelenler Midyat ve Diyarbakıra yerleştiler.

Midyat’takilerin Müftüoğulları, Diyarbakırdakilerin Topçuoğulları, Suriyedekilerin

Abdullah Hafse lakabıyle tanındıkları varsayılmaktadır.

YAZAN: Veysi BEDİR

KAYNAK: Tarihi Taberi 3. Cilt Sayfa 485 – 490

BERMEKİLER

Yazan Cemal KAYAPINAR

Cemal Kayapınarın yazısı kendisi tarafından düzenleme yapılmak üzere geri çekilmiştir.